ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، یکی از بهترین کشورها برای بهرهبرداری از انرژی خورشیدی محسوب میشود. میزان تابش خورشیدی در ایران بین ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ کیلووات ساعت بر مترمربع در سال تخمین زده شده که بالاتر از میانگین جهانی است. همچنین، ایران بهطور میانگین سالانه بیش از ۲۸۰ روز آفتابی دارد که این امر ظرفیت بالایی برای تولید انرژی خورشیدی فراهم میکند.
در حال حاضر، بزرگترین نیروگاه خورشیدی فعال در ایران با ظرفیت ۴۰ مگاوات در شهر شهربابک، استان کرمان قرار دارد. مجموع ظرفیت نیروگاههای خورشیدی در ایران تا ابتدای سال ۱۴۰۲ بیش از ۴۵۰ مگاوات بوده که ۵۳٪ از کل ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر کشور را شامل میشود.
میزان تابش خورشیدی در مناطق مختلف ایران متفاوت است. برای مثال، در استان کرمان میزان تابش خورشیدی ۶.۲ کیلووات ساعت بر متر مربع در روز است، در حالی که در تهران این مقدار ۵.۵ کیلووات ساعت بر متر مربع در روز است. این تفاوتها نشان میدهد که برخی مناطق کشور پتانسیل بیشتری برای توسعه نیروگاههای خورشیدی دارند.
با وجود این ظرفیت بالا، سرمایهگذاری در انرژی خورشیدی در ایران نسبت به کشورهای پیشرو در این حوزه با سرعت کمتری پیش رفته است. با این حال، حمایتهای دولتی و افزایش آگاهی عمومی میتواند به رشد این صنعت کمک کند.
سرمایهگذاری در انرژی خورشیدی در ایران در سالهای اخیر رشد قابل توجهی داشته است. دولت ایران با ارائه قراردادهای خرید تضمینی برق و یارانههای مالیاتی تلاش کرده است تا سرمایهگذاران را به این حوزه جذب کند. برخی از روشهای سرمایهگذاری شامل احداث نیروگاههای خورشیدی بزرگ، نصب سیستمهای خورشیدی در ساختمانهای مسکونی و تجاری، و تأمین برق برای استخراج رمز ارز هستند.
یکی از مهمترین مشوقهای سرمایهگذاری در این حوزه، ماده ۶۱ قانون اصلاح الگوی مصرف است که وزارت نیرو را موظف به حمایت از توسعه انرژیهای تجدیدپذیر کرده است. این قانون امکان عقد قراردادهای ۲۰ ساله خرید تضمینی برق را فراهم میکند، که باعث کاهش ریسک سرمایهگذاری میشود. همچنین، نیروگاههای خورشیدی متصل به شبکه و نیروگاههای مستقل از جمله گزینههای محبوب برای سرمایهگذاران هستند. نیروگاههای متصل به شبکه امکان فروش برق تولیدی به شبکه سراسری را دارند، در حالی که نیروگاههای مستقل برای تأمین برق مناطق دورافتاده و صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند.
با وجود این مشوقها، چالشهایی مانند هزینههای اولیه بالا، نیاز به اخذ مجوزهای متعدد، و نوسانات سیاستهای دولتی همچنان بر روند سرمایهگذاری تأثیرگذار هستند. با این حال، افزایش آگاهی عمومی و توسعه فناوریهای جدید میتواند به رشد این صنعت کمک کند. ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، ظرفیت بالایی برای سرمایهگذاری در انرژی خورشیدی دارد. برخی از بهترین مناطق برای احداث نیروگاههای خورشیدی شامل استانهای کرمان، یزد، فارس، خراسان جنوبی و اصفهان هستند، زیرا این مناطق دارای تابش خورشیدی بالا، روزهای آفتابی زیاد و شرایط اقلیمی مناسب برای تولید برق خورشیدی هستند.
همچنین، مناطق کویری و مرتفع مانند شهربابک در کرمان، طبس در خراسان جنوبی و اردکان در یزد به دلیل میزان تابش خورشیدی بالا و فضای مناسب برای احداث نیروگاههای بزرگ، گزینههای مطلوبی برای سرمایهگذاری محسوب میشوند.
در کنار این مناطق، برخی استانهای سردسیر و کوهستانی مانند همدان و اردبیل نیز به دلیل هوای خنک و کاهش استهلاک پنلهای خورشیدی، میتوانند بازدهی بالایی داشته باشند.
اگر قصد سرمایهگذاری در این حوزه را دارید، بررسی دقیق نقشههای تابش خورشید، زیرساختهای موجود و حمایتهای دولتی میتواند به تصمیمگیری بهتر کمک کند!